29.6.16

Probiotikoj

Probiotikoj estas bakterioj kaj gostoj ke okazas denature en la homa korpo kaj profitas ĝin anstataŭ kaŭzi malsanojn. Kutime ili ludas rolon en digesto, kaj batalas malsanojn por ne lasi spacon por malutilaj bakterioj; kelkaj helpas bruli grason aŭ eĉ ekvilibrigi hormonojn. Esploro ankaŭ ekas sugesti ke ili povus havi rolon en urina kaj vagina sano, preventado de alergioj kaj kataroj, kuracilo de haŭtaj statoj kiel ekzemo, kaj buŝa sano. Iuj eĉ kredas ke ili povus helpi kun mensaj sanaj problemoj kaj neŭrologiaj malsanoj.

Estas speciale grava replenigi via interna faŭno dum kaj post kurso de antibiotikoj (kiu, kiel vi kredeble konas sed rememorigilo neniam damaĝas, vi devus preni nur kiam vi bezonas kaj tiam finu la tutan kuracilon por eviti bredi kontraŭantibiotikajn rezistajn bakteriojn). Tamen, regule preni probiotikojn aŭ manĝi probiotikajn manĝaĵojn helpas daŭrigi sanan kaj diversan internan mikro-komunumon por teni vian inteston sanan. Probiotikaj bakterioj efikiĝas por tutaj specoj da aĵoj, enhavantaj kemiaĵoj en kranakvo, emotional stress, antibiotikaj reziduoj en konvenciaj manĝaĵoj, kaj eĉ nutrado alta en grenoj kaj karbonhidratoj.

Plej probiotikoj estas de du ĉefaj kategorioj. Lactobacillus, trovita en fermentitaj manĝaĵoj kiel jogurto, helpas preventi diareon kaj povas moderigi maltolerecon de laktozo. Bifidobacterium, trovita en iuj laktaĵoj, povas mildigi la simptomoj de incitebla intesta sindromo. Alia probiotikoj enhavas Bacillus subtilis, kiu kaŭzas fortan imunan respondon; Streptococcus thermophilus, laŭdire utila en la preventado de maltolereco de laktozo; Bacillus coagulans, ke plibonigas nutraĵan absorbon kaj povas malgrandigi inflamon kaj simptomoj de artrito; kaj Saccharomyces boulardii, bona kontraŭ inflamo kaj incitebla intesta sindromo. Probiotikoj malkovriĝis dun la frua 20a jarcento por Elie Metchnikoff, kiu observis ke kamparaj Bulgaroj estis tre longviva kaj teoriadis ke la bakterioj en acidlakto povus esti kontribuanta ero.

Se vi volas preni dietan aldonon, serĉu la pli altan kvanton da specoj kaj kolonio-formantaj unuoj ke vi povas toleri. Tamen, estas multo diri por ricevi viajn probiotikojn por inkluzivi naturajn fontojn kiel fermentitaj manĝaĵoj en via nutrado.

Freŝa esploroj "malkovras" ke kelkaj personoj estas sensivaj al probiotikoj kaj eĉ jogurto faros ilin naŭzaj. Estas espero, tamen; en la plimulto de kazoj, preni malgrandajn dozojn kiel parto da granda manĝo -- ne nura iom da rostpano aŭ kelkaj mordoj da sandviĉo -- solvos la problemon. Mi povas persone rekomendi teni botelon da la bonega akva kefiro deRawkstar ĉemane kaj preni kelkajn trinketojn kiam ajn vi sukcesas manĝi granda ĉefmanĝo.

Legu pli:
Food Matters
Harvard
MedicineNet

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

22.6.16

Tigobrasiko

indiĝena de: Eŭropo
sezona (en la regiono de la Pugeta Golfo): malfrua somero-vintro

Tigobrasiko estas alia brasiko kaj parenca al brasiko, brokolo, kaj krispa brasiko; fakte, ĝi estis originale varion de brasiko bredita por kreski en pli severa klimato. Ambaŭ ĝia tigo kaj ĝiaj folioj estas manĝeblaj; la bulba tigo estas la parton ke plej personoj konas (tamen kelkaj kredas ke ĝi estas radikon), kvankam ĝi ankaŭ akiras popularecon kiel mikroverdaĵo. La du ĉefaj varioj estas blanka (vere hele verda) kaj purpura, aludanta al la koloroj de iliaj ŝeloj. Tigobrasiko kreskas plej bone kun malvarma vetero kaj ne tro suno (tro sunlumo igos ke la tigo estas seka kaj ligna); pli malgrandaj bulboj estas ĝenerale pli bonan elekton, estanta pli teneraj kaj eble eĉ ne bezonanta senŝeligi.

Tigobrasiko estas bona fonto de vitamino C, diversaj vitaminoj B, gamo de fitokemiaĵoj, kaj diversaj mineraloj kiel kupro, kalcio, kalio (bona por sangopremo kaj osta denseco), mangano, fero, kaj fosforo. La folioj provizas pli karotenojn kaj vitaminjn A kaj K. La vitaminoj B estas bezona por metabolo kaj la vitamino A estas bona por la okuloj. Tigobrasiko estas ankaŭ alta en fibrokaj malalta en kalorioj, faranta ĝin bona elekto por dietantoj.

Tigobrasiko aperas en la unuaj jarcentaj skribaĵoj de Plinio la Maljuna kiel korinta napo, menciĝas por Apicius, kaj ordoniĝis kultiviĝi en la Sankta Romia Imperio por Karolo la Granda en 800 Komuna Erao. Ĝi estas akceptiĝinta malrapide en Usono (mi memoras ĝin alvenanta kiel novaĵo por hejmaj ĝardenoj en Spokane je la jardeko 1970), sed Norda Hindujo estas frandiĝinta ĝin ekde la 15a jarcento.

Legu pli:
etikeda nutrada informo pri nekuirita tigobrasiko
etikeda nutrada informo pri kuirita tigobrasiko
Refinery29
Organicfacts.net

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

Tigobrasika salato

4 mezaj tigobrasikoj, senŝeligitaj kaj tranĉita en 1/4-colaj kuboj
1 1/2 tasoj brasiko, hakitaj
1/4 funto sukerpizoj, hakitaj
1/2-1 freŝa poblana papriko, kaketita, aŭ 1/8 tekulero ruĝaj pipraj pecoj
1/2 ruĝa papriko, tranĉita en maldikaj strioj ĉirkaŭ 1 colo longa
3 verdaj cepoj, hakitaj + 2 supkuleroj haketitaj (por garnaĵo)
3 supkuleroj kolzoleo
2 supkuleroj rostitaj sezamaj semoj
1-2 ajlaj bulbetoj, premitaj aŭ delikate haketitaj
1/2 cola peco freŝa zingibro, senŝeligita kaj raspita
1 supkulero citrona suko (suko da ĉirkaŭ 1/2 citrono)
2 tekuleroj sezamoleo
iometo da riza vinagro
salo kaj pipro laŭ gusto
nigraj sezamaj semoj

Unuigu tutajn ingrediencojn krom la nigraj sezamaj semoj kaj 2 supkuleroj da haketitaj verdaj cepoj kaj skuu bene. Por la plej bona rezulto, fridigu dum kelkaj horoj por permesi ke la gustoj unuigiĝas. Garnu kun la nigraj sezamaj semoj kaj haketitaj verdaj cepoj antaŭ servi.

Adaptita da Vegetarians in Paradise
Mezuroj estas usonaj.

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

15.6.16

Anasina ovoj

indiĝenaj de: unue menciitaj en Egiptio je la 14a jarcento Antaŭ la Komuna Erao; ankaŭ konita en Sudorienta Azio antaŭ 500 Antaŭ la Komuna Erao kaj en antikva Romio
sezono (en la regiono de la Pugeta Golfo): tuta jaro, sed plej abundaj dum somero (kiel kokinoj, anasinoj produktas pli ovojn kiam ili ricevas pli sunlumon)

Anasina ovoj estas 40-50% pli grandaj ol la plej grandaj kokinaj ovoj, kun pli granda ovoflavo, pli proteino, graso, kaj aliaj nutraĵoj, pli albumeno, kaj pli ampleksa gusto. Ĉi tiu faras ilin speciala bona elekto por bakado; ili faras pli aerajn sufleojn, pli ampleksajn kukojn, pli lameniĝemajn pasteĉajn krustojn. Eble ili farus ankaŭ bonegajn paskajn ovojn. La pli dika ŝelo faras ilin pli facilaj transporti kaj diriĝas doni ilin pli longan gardtempon.

Iuj receptoj bezonos agordi antaŭ ili finiĝas perfekte, sed Robin de Neighborhood Duck Farm diras min ke kuka miksado finiĝos tre bone kun la sama kvanto da anasinaj ovoj ol kokinaj ovoj, kaj miksadoj uzantaj 2-3 ovojn faros precipe spektakla kuketojn. Anasinaj ovoj havas ankaŭ la reputacion de produkti tre bonan, glatan kirlovaĵon, sed ili povas fariĝi iomete kaŭĉuka se ili boliĝas aŭ fritiĝas tro longe.

Nutre, anasinaj ovoj estas simila al kokinaj ovoj krom signife pli proteino, graso, kaj omega-3 grasaj acidoj (palea dietantoj, jen via ovo). Esence, ili havas pli grandajn ovoflavojn.

Kiam anasinoj permesiĝas manĝi fiŝojn, iliaj ovoj povas gusti iomete fiŝaj, sed kiam la anasinoj brediĝas por iliaj ovoj anstataŭ kiel dorlotbestoj ĉi tiu ne estos problemo. Anasinaj ovoj plej ofte troviĝas en Azia kuirarto, precipe ĉinaj kaj vjetnamaj pladoj. Ili estas ankoraŭ malfacile trovitaj en usono, kaj iliaj admirantoj rapide aĉetos kiujn ajn ke ili trovas ĉe preskaŭ kia ajn prezo la farmisto kuraĝas peti (la unua baĉo da anasinaj ovoj ĉe la Bazaro de Tumwater estis tutaj aĉetitaj antaŭ 11:30, kaj la lasta kliento nur akiris duonan da la kvanto ke ŝi deziris).

Personoj kiu estas alergia al kokinaj ovoj ofte povas manĝi anasinajn ovojn (provu ĉi tiu gingarde kaj kun la konsilo de via kuracisto, evidente!). Se vi volas eviti kolesterolo vi devus esti atena; anasinaj ovoj havas preskaŭ trioble pli da kolesterolon ol kokinaj ovoj.

Legu pli:
etikeda nutrada informo pri nekuiritaj anasinaj ovoj
Countryside Network
The Free Range Life
mallonga komparo de anasinaj kaj kokinaj ovoj en YouTube

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

8.6.16

Mustardaj folioj

indiĝena de: Himalaja regiono
sezono (en la regiono de la Pugeta Golfo): vintro kaj printempo

Mustardo, Brassica juncea, estas alia brasika legomo, kaj la folioj estas koniĝitaj por iliaj kolesterolaj malpliigantaj efikoj (precipe kiam vaporkuirita) kaj ilia protekto kontraŭ kancero kaj inflamo. Mustardaj folioj estas valora purigulo, provizanta antioksidantojn, sulfurajn kunmetaĵojn, kaj fitonutraĵojn ke reguligas purigadajn enzimojn. Ili provizas kupron, kalcion, manganon, kaj vitaminojn C, E, K, kaj A.

Mustardaj folioj estas manĝiĝinta dum pli da 5000 jaroj kaj prezentiĝas en Ĉina, Hinduja, kaj Suda Usona kuirarto. Ili aldonas fortan, pikan guston al salatoj, supoj, turnomovofritoj, kaj sukoj. Regula konsumado de mustardaj folioj havas la reputacion de protekti kontraŭ artrito, osteoporoso, klorozo, kardiovaskulaj malsanoj, kaj astmo.

Revarmigi mustardaj folioj povas igi ke la nitratojn transformas en nitritoj kaj nitrosaminoj se iuj bakterioj ĉeestas, do estas plej bona manĝi tutajn ilin la unua vojo. Ankaŭ, la altaj niveloj da vitamino K povas misfunkciigi kontraŭkoagulantojn, mustardaj folioj enhavas okzalacidojn, kaj ili havas reputacion kiel "kropkaŭza" manĝaĵo ke povas igi problemojn por personoj kun kropaj problemoj.

Legu pli:
etikeda nutrada informo pri nekuiritaj mustardaj folioj
etikeda nutrada informo pri kuiritaj mustardaj folioj
vegetarian.about.com
Health Benefits Times

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

Kikeroj kaj Mustardaj Folioj kun Balzama Vinagra Glazuro

1/2 granda ruĝa cepo, maldike tranĉita
4-6 supkuleroj legoma buljono
4 bulbetoj ajlo, hakitaj
iometo ruĝaj pipraj pecoj
10 uncoj mustardaj folioj, disŝiritaj en mordmezurajn pecojn, grandaj tigoj forigitaj
2 supkuleroj balzama vinagro, kun plia por servi
1/2 tekulero sojsaŭco
1/4 tekulero sukero
1 taso kuiritaj kikeroj, lavetitaj kaj senakvigitaj

Fritetu la cepon en 1-2 supkuleroj legoma buljono ĝis plejparte senkoloriĝita al rozkolora, ĉirkaŭ 4 minutoj. Aldonu hakita ajlo, ruĝa pipro, kaj alia supkulero da buljono kaj kuiru, turnomovanta, alia minuto. Aldonu mustardaj folioj kaj alia 2 supkuleroj da buljono; kuiru, turnomovanta, ĝis folioj estas velkitaj sed ankoraŭ hele verda, ĉirkaŭ 3-5 minutoj. Forigu foliojn kaj cepojn da la kaserolo kun kulero kun aperturoj kaj metu en servateleron. Aldonu sufiĉan buljonon al kaserolaj likvaĵoj por fari ĉirkaŭ 2 supkuleroj. Enmiksu balzaman vinagron, sojsaŭcon, kaj sukeron. Aldonu la kikerojn kaj kuiri, miksanta, supre meza kejtilo ĝis la likvaĵo estas reduktinta al ĉirkaŭ duona. Ĉerpu la kikerojn supre la foliojn kaj verŝu la saŭcon supre ilin. Servu varma, kun pli balzama vinagro en la tablo.

Adaptita da fatfreevegan.com
Mezuroj estas usonaj.

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

3.6.16

Mielo

sezono (en la regiono de la Pugeta Golfo): tutajaro, sed plej kutime rikoltita dum la aŭtuno

Mielo estas monosakarido, la plej simpla formo de sukero, do ĝi estas facile digestita. Jes, ĝi estas sukero, sed ĝi estas ankaŭ natura manĝaĵo kaj ne bezonas prilabori por uzi. Ĝi havas varianta, sed ĝenerale modera, glicema indekso, ke faras ĝin pli bona elekto ol sukero por personoj kun sangaj sukeraj konzernoj (kvankam ankoraŭ iu por uziĝi ŝpareme; mi bedaŭras). Mielo provizas malgrandajn kvantojn da vitaminoj B1 kaj B6, njacino, riboflavino, pantotena acido, kelkaj specoj da aminaj acidoj, kalcio, kupro, fero, magnezio, mangano, fosforo, kalio, sodio, zinko, kaj vivaj enzimoj ke plibonigas digeston. Ĝi enhavas antioksidantojn, inkluzive pinocembrinon, ke nur troviĝas en mielo, kaj havas kontraŭinflamajn efikojn. La niveloj da ĉi tiuj diversaj nutraĵoj dependas de la fonto de la nektaro, kiel faras la koloro kaj gusto de la mielo. Ĝenerale, ju pli malhela mielo estas, des pli mielan guston ĝi havos, kaj des pli antioksidantojn, dum pli hela mielo ofte ŝajnas pli dolĉa ĉar ĝia gusto estas pli milda.

Abelbredado datiĝas da almenaŭ 700 Antaŭ la Komuna Erao, kaj mielo iam uziĝis por tributi al la dioj kaj por balzami la mortintojn. Mielo estas tradicia kuracilo por brulvundoj, mildiganta doloron kaj etiganta cikatrojn, kaj ĝi estas longe uziĝinta por kvietigi gorĝdolorojn. Ĝi havas ankaŭ antibakteriajn ecojn kaj estas uziĝinta por purigi vundojn kaj akceli resanigon de ulceroj, skrapoj, ekzantemoj, kaj eĉ kataraktoj. Ĝi ankaŭ faras bonegan malseketigulon (provu unun da la mielaj kremoj da Starry Lane Apiary se vi ne kredas min), kaj povas uziĝi por kuraci haŭtajn statojn kiel psoriazo kaj hemoroidoj. Manĝi mielon anstataŭ aliajn dolĉigilojn estas ligiĝinta al iometaj plibonigoj de sangopremaj, trigliceridaj, kaj kolesterolaj niveloj, kaj eĉ povas helpi kun pezoperdo.

Prilaborita mielo, kompreneble, ne estas tre malsama ol sukero, do (diru kun mi) aĉetu ĝin da la farmista bazaro aŭ rekte da la abelejo por akiri la plej bonan aĵon. Se via mielo iam alprenas ŝima, ĝi estas fariĝinta malseka, aŭ ĉar akvo tralikiĝis en la ujon aŭ ĉar ĝi estis falsinta kun akvo kaj kiu scias kiu aliaj aĉaĵoj. Se ĝi alprenas malgrandajn kristaletojn kiam ĝi estas malnova, ĝi ankoraŭ estas perfekte manĝebla kaj la kristaletoj povas solviĝi por singarde varmigi kaj turnomovi la mielon.

La ĉefa averto pri mielo estas ke ĝi ne devus doniĝi al infanojn pli junaj ol 1 jaro pro la risko de botulismo, sed pli evoluigitaj korpoj ŝajne povas batali ĉi tiu riskon sukcese.

Legu pli:
etikeda nutrada informo pri mielo
purehealingfoods.com enhavas informo pri uzanta mielon en diversaj tradiciaj kuaciloj
authoritynutrition.com

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie

1.6.16

Senalkohola medo

4 tasoj akvo 1 taso mielo, aŭ laŭ gusto 1/2 tekulero muskato 1/2 tekulero muelita zingibro 1/4 tekulero cinamo 1 lemono, tranĉita 1 oranĝo, tranĉita Boligu akvon, 1/2 tason da mielo, kaj spicojn; por la plej bona rezulto uuzu malmetalhavan kaserolon. Gustumu kaj daŭrigu aldoni mielon ĝis dezirita dolĉeco atingiĝas; 1 taso faras kelke dolĉan trinkaĵon. Miksu ĝis mielo solviĝas, senŝaŭmiganta surfaco ĝis ĝi estas klara. Aldonu lemonajn kaj oranĝajn tranĉaĵojn, premanta ilin. Malvarmigu komplete kaj kribru. Konservu fridigita. Adaptita da A Kitchen Witch's Cookbook / Patricia Telesco. Llewellyn Publications, 1996. ISBN: 1567187072.
Mezuroj estas usonaj.

Ĉi tiu estas traduko de mia artikoleto en la blogo de la Farmista Bazaro de Tumwater.
Angla versio ankaŭ havebla en Food Bank Foodie